24 września 2017 r. delegacja Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej uczestniczyła w uroczystości upamiętniającej żołnierzy Armii Krajowej poległych w bitwie pod Jaktorowem we wrześniu 1944 r. Uroczystość odbyła się na cmentarzu wojennym w Budach Zosinych k. Jaktorowa (Powiat Grodziski, Woj. Mazowieckie).
Delegację Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej stanowili: kpt. w st. spocz. Janusz Zajączkowski – prezes Okręgu Mazowieckiego i członek ZG oraz Teresa Stroińska – Macińska - wiceprezes Okręgu Mazowieckiego i członek ZG.
W uroczystości wzięli udział kombatanci AK, przedstawiciele władz samorządowych, policji, straży pożarnej, jednostek wojskowych, a także uczniowie szkół w Międzyborowie i Jaktorowie, którzy wraz przybywali całymi klasami wraz z nauczycielami. Licznie zgromadzeni byli także harcerze Hufca Jaktorów. O podniosły charakter uroczystości zadbała Orkiestra Międzyborów, a także chór ze szkół w Jaktorowie i Międzyborowie.
Uroczystość rozpoczęła się mszą św., której przewodniczył ks. Wiesław Skonieczny, proboszcz parafii w Jaktorowie. Obecni byli także proboszczowie parafii w Międzyborowie i Baranowie - ks. Krzysztof Krawczyk i ks. Roman Wawrzyniak oraz ks. Stanisław Jurczuk z Milanówka.
W homilii ks. Skonieczny mówił m.in.: Dziś stoimy tutaj nad grobami tych, którzy również zapłacili życiem za swoją wierność, wierność ojczyźnie. Ich wspomnienie zdaje się wybrzmiewać słowami: "dla mnie żyć to służyć ojczyźnie, a umrzeć dla jej obrony to zysk". Oni bowiem bez żadnego wahania polegli za wolność odzyskaną, wtedy, tak niedawno. Nasza obecność w tym miejscu to wyraz pamięci, hołdu dla tych żołnierzy, ale prawdziwie docenić ofiarę życia tych ludzi, powinniśmy dbać o ojczyznę, za którą oni polegli. Nasza wdzięczność powinna wyrażać się nie tylko wspomnieniem, ale przede wszystkim codziennym trudem wkładanym w rozwój kraju
Część oficjalna uroczystości zakończyła się odczytaniem apelu poległych i złożeniem wieńców pod pomnikiem. Poza cmentarzem na wszystkich przybyłych czekały atrakcje utrzymane w klimacie wojny. Odbywały się pokazy konne kawalerii wojskowej, dostępna była strzelnica, miejsca, w których można było podziwiać broń z czasów II wojny światowej. Dużą atrakcją była rekonstrukcja jednego z epizodów bitwy - zestrzelenia samolotu.
XXX
29 września 1944 r. w okolicach Jaktorowa rozegrała się ostatnia bitwa Grupy Armii Krajowej „Kampinos”. Partyzanci tego zgrupowania walczyli z Niemcami na terenie Puszczy Kampinoskiej podczas powstania warszawskiego. Wiązali duże siły wroga odciążając tym samym powstańców. Wyruszyli nawet na odsiecz stolicy biorąc udział w natarciach na Dworzec Gdański oraz w obronie Żoliborza.
Pod koniec września, gdy powstania chyliło się ku upadkowi, partyzanci podjęli próbę przejścia w Góry Świętokrzyskie. Ewakuacja był wynikiem obława niemieckiej. Zacieśniła się pod Jaktorowem. Żołnierze AK osiągnęli granicę linii kolejowej w Żyrardowie. W Jaktorowie dowódca zgrupowania mjr Alfons Kotowski ps. „Okoń” podjął tragiczną w skutkach decyzję o postoju, co spowodowało, że Niemcy zdążyli sprowadzić pociąg pancerny i wzmocnić obronę. Zawiązała się bitwa. 73 lata temu w Budach Zosinych w obronie ojczyzny zginęło 170 powstańców, a 200 trafiło do niewoli.
Na cmentarzu wojennym w Budach Zosinych spoczywa 132 żołnierzy AK, którzy polegli w walkach o wolną Polskę.
(k)
