Z okazji Narodowego Święta Niepodległości, w dniach 8 – 17 listopada 2023 r., Piotr Przygodzki – członek Okręgu Lubelskiego Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, przygotował w Sali Ratusza w Końskowoli, wystawę patriotyczną, poświęconą polskiemu mundurowi wojskowemu.
W dolnej Sali Ratusza wyeksponowano 26 mundurów historycznych różnych formacji Wojska Polskiego, łącznie z dwoma mundurami przedwojennymi. Są tam m.in. mundury: piechoty, lotnictwa (także lotnictwa morskiego), marynarki wojennej, korpusu ochrony pogranicza i dodatkowo mundur Związku Piłsudczyków.
Piotr Przygodzki zbierał i kompletował mundury przez wiele lat, pochodzą one w dużej mierze od rodzin żołnierzy i oficerów z Końskowoli i okolic. Często z mundurami związane są ciekawe historie osób, które je nosiły.
Kolekcję wzbogaciły pewien czas temu dary prezesa ZG ZOR RP płk. rez. Alfreda Kabaty i członka ZG ppłk w st. spocz. Henryka Marciniaka, którzy podarowali Piotrowi Przygodzkiemu kilka mundurów i elementów umundurowania.
Wystawę z dużym zainteresowaniem odwiedzały grupy dzieci szkolnych, a także osoby dorosłe. Informacje o wystawie pojawiły się w ogłoszeniach Urzędu Gminy w Końskowoli i ogłoszeniach parafialnych. Grupa mieszkańców Końskowoli wraz z wójtem Stanisławem Gołębiowskim i ks. proboszczem Konradem Piłatem odwiedziła wystawę 11 listopada 2023 r., po uroczystościach patriotycznych, które odbywały się na rynku.
Piotr Przygodzki pełnił rolę kustosza wystawy i opowiadał zwiedzającym o tradycjach polskich mundurów, a także o pochodzeniu ich wybranych egzemplarzy. Na uwagę zasługuje również to, że samodzielnie wykonał specjalne stelaże, aby wyeksponować 26 kompletów mundurowych.
Warto wiedzieć, że protoplasty munduru wojskowego można doszukiwać się zarówno w starożytności jak i w XV-wiecznych ubiorach w barwach heraldycznych noszonych przez gwardie królewskie i książęce Europy Zachodniej. Powstanie właściwego munduru wojskowego związane było z utworzeniem stałej armii w miejsce wojsk formowanych doraźnie na potrzeby danej kampanii. Początkowo mundury były cywilnymi ubraniami dostosowywanymi na potrzeby armii, jednak wyróżniającymi się ściśle określoną kolorystyką i jednolitym krojem. Jednym z pierwszych przykładów jednolitego umundurowania było wprowadzenie określonej barwy munduru polskiej piechoty wybranieckiej pod koniec XVI w.
Wprowadzenie mundurów w barwach ochronnych spowodowało wytworzenie się podziału w umundurowaniu wojskowym. Mundury polowe (przeznaczone do ćwiczeń i walki) nastawione były przede wszystkim na wygodę, ergonomię i zapewnienie względnego maskowania. Natomiast mundury wyjściowe i galowe (przeznaczone do pełnienia służby garnizonowej i oficjalnych wystąpień) zachowały wiele tradycyjnych ozdobnych elementów mając na celu podkreślenie prezencji użytkownika.
Współcześnie umundurowanie garnizonowe zachowało swoją tradycyjną formę nie podlegając większym zmianom. Umundurowanie polowe jest natomiast systematycznie doskonalone w celu zwiększenia wygody i ergonomii, a także pod kątem coraz skuteczniejszych sposobów maskowania się w danym terenie.
MŁ.
Fot: Marta Pietroń i Agnieszka Pytlak
