Uroczystości zainaugurowała 13 września 2020 r. msza święta w Bazylice Mniejszej pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Zawierciu, a główna uroczystość, jak co roku, odbyła się 18 września 2020 r. pod pamiątkową tablicą organizacji „Płomień" w Alei Pamięci Weteranów w Zawierciu. Uczestniczyła w niej delegacja Okręgu Śląskiego Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej.
Delegację stanowili: asp. sztab. rez. Jerzy Jędrusik i st. kpr. rez. Damian Liszczyk. Wśród przybyłych gości byli min: Prezydent Zawiercia Łukasz Konarski, wiceprezydent Małgorzata Benc, członkini Zarządu Rady Powiatu Zawierciańskiego Barbara Kozioł, przedstawiciel biura posłanki na Sejm RP Danuty Nowickiej, Włodzimierz Gorzelak Przewodniczący Powiatowej Rady Kombatantów, kombatanci w tym członek Światowego Związku Żołnierzy AK O/Katowice mjr. Tadeusz Klimas, delegacje zawierciańskich szkół, przedstawiciele Klubu Miłośników Ziemi Zawierciańskiej.
Prowadząca uroczystość nauczycielka Zespołu Szkół Ekonomicznych w Zawierciu, która to szkoła kontynuuje tradycje Szkoły Handlowej, po powitaniu gości i wszystkich zebranych przed pamiątkową tablicą, przypomniała genezę powstania organizacji ,,Płomień’’. Organizacja "Płomień" działała w murach Szkoły Handlowej znajdującej się przy ul. Kościuszki w Zawierciu w latach 1939-1940. Organizacja założyła sobie następujące cele: redagowanie i drukowanie gazetki "Płomień"; wydawanie ulotek (organizacja uczyniła to dwukrotnie,
11 listopada 1939 roku oraz 1 września 1940 roku); ochronę młodzieży przed wywożeniem do Niemiec (młodzież zagrożoną wywiezieniem przyjmowano za darmo do Szkoły Handlowej bądź meldowano jako pomoc domową w wybranych rodzinach); udzielanie pomocy materialnej młodzieży i rodzinom nie posiadającym środków do życia; wysyłanie paczek żołnierzom wziętym do niewoli.
Młodzież ze Szkoły Ekonomicznej odczytała fragment pisanego pamiętnika przez sekretarkę Szkoły Handlowej Janinę Nowacką. Wspomina ona, że Szkoła Handlowa w Zawierciu pomimo hitlerowskich represji została otwarta do nauki w 1939 roku.
Pomimo obaw i zagrożenia dekonspiracją w szkole prowadzona była patriotyczna działalność i wydawana gazetka w cyklu tygodniowym. W godzinach rannych 18 września 1940 roku gestapo dokonało licznych aresztowań członków organizacji ,,Płomień’’(ponad 100 osób). Zatrzymanych wywieziono do więzienia w Opolu, gdzie byli przesłuchiwani. Dopiero w styczniu 1942 roku odbyła się rozprawa przed trybunałem ludowym w Berlinie (Zawiercie było włączone do Rzeszy). Trzy osoby zostały skazane na śmierć tj.: dyrektor szkoły Wacław Chrzanowski, główny redaktor Edmund Nowacki i Fryderyk Bereza. Wielu, w tym Janina Nowacka, zostało skazanych na wieloletnie więzienia lub wysłanych do obozów koncentracyjnych.
Na tablicy widnieje prawie 50 nazwisk tych, którzy stracili życie na skutek zatrzymań.
W trakcie uroczystości przypomniano także, że w dniu wczorajszym obchodzony był Światowy Dzień Sybiraka i rocznica agresji sowieckiej Rosji na Polskę w 1939 r Minutą ciszy uczczono pamięć poległych i zatrzymanych członków organizacji ,,Płomień’’ oraz osób wywiezionych na Sybir w wyniku radzieckiej doktryny eksterminacji narodu polskiego.
Po przypomnieniu faktów i historii organizacji ks. Jan Niziołek proboszcz bazyliki pw. Św. Piotra i Pawła w Zawierciu odprawił modlitwę za tych, którzy ponieśli śmierć
z rąk hitlerowskiego agresora.
Organizatorzy podziękowali szczególnie młodzieży za dbanie o pamięć i kultywowanie tradycji związanych z lokalną historią. Przypomniano słowa marsz. Józefa Klemensa Piłsudskiego: „Naród, który nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości”.
Obecność delegacji szkół zawierciańskich, innych stowarzyszeń świadczy o tym ,że młodzież i społeczeństwo Zawiercia pamięta o swoich bohaterach. Na zakończenie uroczystości złożono wiązanki kwiatów przy tablicy pamiątkowej.
Damian Liszczyk
