13 kwietnia 2025 r., przed Muzeum Katyńskim, w warszawskiej Cytadeli, z udziałem członków Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, odbyły się centralne obchody Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, w 85. rocznicę tej zbrodni.
Na imienne zaproszenie organizatorów, w obchodach udział wzięli: płk rez. Alfred Kabata – Prezes ZG, Marcin Łada – Wiceprezes ZG, Henryk Ruszczyk – Wiceprezes Okręgu Mazowieckiego, członek ZG, st. chor. sztab. w st. spocz. Stefan Wyszyński – Prezes Koła ZOR RP w Warszawie, członek ZG, ppor. rez. Stanisław Wykowski – Wiceprezes Koła ZOR RP w Warszawie, szer. Piotr Korycki, szer. Michał Zygmunt, Michał Rastaszański.
Uroczystości zorganizowane zostały przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Federację Rodzin Katyńskich oraz Muzeum Wojska Polskiego wraz z Muzeum Katyńskim.
Uroczystości zostały objęte patronatem honorowym prezesa Rady Ministrów, Wicepremiera - Ministra Obrony Narodowej i Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Centralne uroczystości z udziałem najwyższych przedstawicieli władz RP, Rodzin Katyńskich, duchowieństwa, młodzieży klas mundurowych, delegacji środowisk patriotycznych, asysty honorowej Wojska Polskiego rozpoczęły się od trzykrotnego uderzenia w Dzwon Katyński.
Przemówienie w czasie obchodów wygłosił Prezes Rady Ministrów Donald Tusk, w którym podkreślił, że zło które było źródłem tej zbrodni, nadal czai się wokół nas. Dodał również, że to zło zagraża pokojowi, co czujemy każdego miesiąca coraz dotkliwiej w Polsce i Europie. - Nigdy nie jesteśmy w stanie pogodzić się z triumfem zła. Nigdy nie jesteśmy w stanie pogodzić się z tym, że ofiary, ci, którzy służą dobrej sprawie, bywają bezsilne. Ale dzisiaj nie możemy milczeć – pokreślił premier. Dodał, że kiedy czcimy pamięć ofiar zbrodni katyńskiej, każdy czuje, że milczenie jest donośniejsze, że cisza jest donośniejsza niż najgęstsze przemówienie, bo przecież brakuje słów, brakuje definicji, aby zrozumieć ogrom i bezsens zbrodni. Jego zdaniem nasza pamięć ma wtedy najgłębszy sens, kiedy wyciągamy z niej właściwe wnioski. - Pamięć o tych ofiarach będzie nie tylko źródłem wzruszeń, ale przede wszystkim źródłem naszej siły. Głęboko w to wierzę, tak, jak wierzę w Polskę – podkreślił Donald Tusk.
Podczas uroczystości Małgorzata Paprocka - Szef Kancelarii Prezydenta RP odczytała list okolicznościowy Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Przemówienie wygłosiła także prezes Federacji Rodzin Katyńskich Izabella Sariusz – Skąpska.
Po modlitwie ekumenicznej odczytano Apel Pamięci i oddano salwę honorową. Na zakończenie uroczystości w Epitafium Katyńskim delegacje złożyły wieńce i kwiaty.
Podczas obchodów otwarto również wystawę pt. „Świadectwa zbrodni – dokumenty wydobyte z masowych mogił w Miednoje, Charkowie i Katyniu”, ukazującą dramat jeńców zamordowanych z rozkazu Stalina wiosną 1940 r. przez NKWD. Przypomniano, iż jednym z miejsc kaźni był Las Katyński, gdzie pogrzebano 4415 oficerów Wojska Polskiego.
Pod koniec uroczystości przed Muzeum Katyńskim wyświetlono film dokumentalny pt. „Portret Ojca”. Warto wiedzieć, że w latach 2018-2020 przeprowadzono ponad sto wywiadów z dziećmi ofiar zbrodni katyńskiej. Zapis tych rozmów pozwolił na stworzenie wyjątkowego filmu.
„Portret Ojca” jest uniwersalnym zapisem historii życia ludzi naznaczonych stratą i cierpieniem. Bohaterowie filmu opowiadają o swoim dzieciństwie na krótko przed wybuchem II wojny światowej, o czasach zsyłek, a także trudnych losach powojennych. Twórcy filmu zostali po projekcji nagrodzeni pamiątkowymi dyplomami.
Na zakończenie uroczystości do Muzeum Katyńskiego przekazano sztandar Publicznego Gimnazjum nr 16 w Łodzi im. Ofiar Katynia. W skutek reformy szkolnej gimnazja zostały rozwiązane, sztandar zatem trafił w godne miejsce. Jak poinformowała nas Kazimiera Lange ze stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Łodzi, sztandar przez 13 lat służył szkolnej społeczności. Szkatułka pod orłem w głowicy sztandaru zawiera relikwię – Ziemię z Katynia. Młodzież przez lata odwiedzała z tym sztandarem Katyń i inne miejsca straceń polskich oficerów. Dziś jest to już pamiątka historii. Sztandar będzie eksponowany w gablocie muzeum.
(k)
Foto: Marcin Łada, Piotr Korycki
