9 maja 2025 r., delegacja Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, uczestniczyła w uroczystościach odsłonięcia tablicy epitafijnej upamiętniającej funkcjonariuszy Policji Państwowej II Rzeczypospolitej, którzy podczas II wojny światowej działali w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego i zostali uwięzieni w tym miejscu przez niemieckiego okupanta.
Delegację Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej stanowili: Marcin Łada – wiceprezes ZG, st. chor. sztab. w st. spocz. Stefan Wyszyński – prezes Koła ZOR RP w Warszawie (członek ZG), płk w st. spocz. Henryk Łazarski – przewodniczący Głównej Komisji Rewizyjnej, szer. Piotr Korycki.
Uroczystości miały szczególnie podniosły charakter i zostały zorganizowane przez Komendanta Głównego Policji, prezesa Zarządu Głównego Warszawskiego Stowarzyszenia „Rodzina Policyjna 1939 roku” oraz Muzeum Więzienia Pawiak – oddział Muzeum Niepodległości. Honorowy patronat nad uroczystościami objął Komendant Główny Policji.
W gronie obecnych, na terenie warszawskiego Pawiaka, znaleźli się przedstawiciele najwyższych władz państwowych, środowisk kombatanckich, duchowieństwa oraz młodzieży szkolnej.
Obecność delegacji ZOR RP miała symboliczny wymiar – była wyrazem ciągłości etosu służby oraz solidarności współczesnych oficerów Wojska Polskiego z ich poprzednikami, którzy przed laty walczyli nie tylko z bronią w ręku, lecz także poprzez cichą i bezimienną pracę w strukturach Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa – formacji porządkowej Polskiego Państwa Podziemnego, podporządkowanej Delegaturze Rządu na Kraj.
Podczas ceremonii odczytano Apel Pamięci, Kompania Reprezentacyjna Policji oddała salwę honorową, a duchowni odmówili modlitwę za pomordowanych i poświęcili tablicę pamięci.
Tablica upamiętnia setki policjantów II RP, którzy – mimo rozwiązania formacji przez okupanta – nie złożyli broni. Wielu z nich zostało zdekonspirowanych, aresztowanych i osadzonych w murach Pawiaka – miejsca, które dla tysięcy Polaków stało się synonimem cierpienia i śmierci.
Według danych Instytutu Pamięci Narodowej, po 1939 roku około 13 tysięcy funkcjonariuszy Policji Państwowej zostało aresztowanych przez Niemców. Znaczna część zginęła w niemieckich obozach koncentracyjnych, takich jak Auschwitz czy Mauthausen, inni – jak w Katyniu – padli ofiarą sowieckiego ludobójstwa.
Udział Związku Oficerów Rezerwy RP w tej uroczystości jest nie tylko wyrazem pamięci, ale i zobowiązania: że etos służby Rzeczypospolitej, nawet w czasach ciemności i terroru, nie ulega zapomnieniu. Tablica na dziedzińcu Pawiaka przypomina, iż wierność Polsce to nie zasługa jednego pokolenia – to obowiązek trwania.
P.K.
Foto: Marcin Łada