11 lipca 2025 r., w Lublinie, z udziałem delegacji Okręgu Lubelskiego Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej odbyły się uroczyste obchody Narodowego Dnia Pamięci o Polakach – Ofiarach Ludobójstwa na Kresach Wschodnich dokonanych przez nacjonalistów ukraińskich.
Święto ustanowione zostało Ustawą Sejmu RP z dnia 4 czerwca 2025 r. Okręg Lubelski Związek Oficerów Rezerwy Rzeczpospolitej Polskiej reprezentowali: mjr w st. spocz. Janusz Rzepka – pełniący obowiązki Prezesa Okręgu, kpt. w st. spocz. Ryszard Gołąb – honorowy wiceprezes Okręgu oraz ppor. w rez. Piotr Kowalski – wiceprezes Okręgu.
Uroczystości rozpoczęły się mszą św. w Kościele Garnizonowym pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Lublinie. We mszy św. celebrowanej pod przewodnictwem ks. prof. dr hab. Piotra Wiśniowskiego - prorektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, wziął udział ks. płk. dr Witold Mach – kapelan Garnizonu Lublin. Modlono się za pomordowanych Polaków, których liczbę szacuje się na 100, a według innych badaczy, na 200 tysięcy osób. Brutalnymi mordami objęte było ponad 100 miejscowości, większości wsi z terenów wschodniej i południowej ówczesnej Polski. Hołd pomordowanym oddały liczne sztandary, w tym sztandar 19 Lubelskiej Brygady Zmechanizowanej. Dowódcę Brygady reprezentował ppłk Paweł Makuch.
Dalsze obchody przeniosły się na Skwer Ofiar Wołynia, pod pomnik poświęcony pomordowanym Polakom. Wartę honorową pod pomnikiem pełnili żołnierze z 18 Brygady Zmotoryzowanej.
Wśród zaproszonych gości byli: Europoseł Krzysztof Hetman, Poseł na Sejm RP Michał Moskal, Wicewojewoda Lubelski Andrzej Maj, Wicemarszałek Województwa Lubelskiego Marek Wojciechowski, Dyrektor Lubelskiego Oddziału IPN dr Robert Derewenda. Prezydenta Lublina Krzysztofa Żuka reprezentował Zdzisław Niedbała, który jednocześnie był moderatorem uroczystości.
W uroczystościach wzięli udział rektorzy i prorektorzy większości uczelni lubelskich, przedstawicielki 2 Lubelskiej Brygady Obrony Terytorialnej – obie panie major, przedstawiciele służb w tym Straży Granicznej, Straży Miejskiej, Państwowej Straży Pożarnej, Policji oraz mieszkańcy Lublina.
Przemówienia okolicznościowe, Apel Poległych, salwa honorowa w wykonaniu żołnierzy 19 Lubelskiej Brygady Zmechanizowanej oraz złożenie kwiatów i zapalenie zniczy były ważnym akordem tego nowego państwowego święta.
Symbolem Narodowego Dnia Pamięci o Polakach – Ofiarach Ludobójstwa dokonanego przez OUN i UPA na Ziemiach Wschodnich II Rzeczpospolitej Polskiej jest błękitny kwiat lnu. Kwiaty te kwitły na grobach pomordowanych w tamte lipcowe dni 1943 r.
Tekst: Piotr Kowalski
Foto: Antoni Kowalski
