W dniach 9 - 10 października 2025 r. w Centralnym Przystanku Historia im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Warszawie, odbyła się Konferencja pt. „Działania komunistycznego aparatu bezpieczeństwa wobec funkcjonariuszy przedwojennych służb mundurowych (1944 – 1946)”.
Jednym z prelegentów był ppor. rez. Stanisław Wojciech Wykowski – Wiceprezes Koła Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie, który wygłosił referat pt. „W służbie niepodległej. Losy Policjantów II RP w powojennej Polsce.
Ppor. rez. Stanisław W. Wykowski w swoim referacie na przykładzie oficerów Policji Państwowej będących jednocześnie oficerami rezerwy WP: podinsp. Stanisława Wasilewskiego, podinsp. Jana Misiewicza, nadkom. Eugeniusza Motoczyńskiego i kom. Czesława Jacyny przedstawił represje jakimi zostali objęci przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa. Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowej z 15 sierpnia 1944 r. „O rozwiązaniu Policji granatowej stojącej na usługach okupantów” i Dekret PKWN z 31 sierpnia 1944 r. „O wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego” oraz Dekret Rady Ministrów z 22 stycznia 1946 r. „O odpowiedzialności za klęskę wrześniową i faszyzację życia państwowego” były krzywdzące dla oficerów PP i czyniły ich winnymi za zbrodnie na narodzie polskim.
W swoim wystąpieniu ppor. rez. Stanisław W. Wykowski przedstawił zasługi w działalności niepodległościowej oraz ofiarę polskich policjantów jaką złożyli na ołtarzu ojczyzny. W celu weryfikacji byłych policjantów w sierpniu 1945 powołana została Komisja Rehabilitacyjno – Kwalifikacyjna dla byłych funkcjonariuszy PP. Jednak mimo pozytywnych opinii Komisji stwierdzających wzorową postawę policjantów w okresie okupacji, wielu z nich było represjonowanych przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego.
W ramach podsumowania Konferencji planowane jest wydanie materiałów pokonferencyjnych.
Tekst: Stanisław Wojciech Wykowski
Zdjęcia: Alina Nowacka – Brysiak
