22 stycznia 2019 r., na cmentarzu św. Rocha w Częstochowie, członkowie Koła Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, wchodzący w skład Okręgu Śląskiego uczestniczyli w uroczystości upamiętniającej 156 rocznicą powstania styczniowego.
Delegację ZOR RP stanowili: st. kpr. rez. Artur Wojciechowski i Rafał Kluba. W uroczystości brali udział przedstawiciele władz miasta, służby mundurowe i uczniowie szkół.
Zastępca prezydenta Częstochowy Ryszard Stefaniak, przewodniczący Rady Miasta Zdzisław Wolski, a także przedstawiciele Straży Miejskiej i Wojskowej Komendy Uzupełnień w Częstochowie złożyli kwiaty na pięciu mogiłach powstańców.
W czasie powstania styczniowego, Częstochowa była terytorialnie związana z województwem kaliskim. Walki toczyły się wokół miasta; w samej Częstochowie natomiast powstańcy zabezpieczali dostawy broni i żywności. Do szpitala miejskiego im. Najświętszej Maryi Panny trafiali ranni. W podczęstochowskich Herbach zorganizowany był największy kanał przerzutu broni dla walczących. W zakup broni zaangażowany był m.in. Józef Ignacy Kraszewski; z kolei jego brat Krzysztof nadzorował jej przerzut przez granicę. Po zakończeniu powstania Polaków dotknęły liczne represje. Konfiskowano majątki szlacheckie, nakładano wysokie kontrybucje, prowadzono intensywną rusyfikację.
W Częstochowie, na dzisiejszym pl. Bohaterów Getta, wieszano jeńców polskich wziętych do niewoli m.in. w bitwie pod Kruszyną. Za udział w powstaniu władze carskie skazały na śmierć łącznie ok. 700 osób, a na zesłanie – co najmniej 38 tysięcy. O wydarzeniach z lat 1863-1864 przypominają pomniki upamiętniające walki, dokumenty przechowywane w Archiwum Państwowym w Częstochowie oraz mogiły uczestników powstania na okolicznych nekropoliach. W mogiłach spoczywają powstańcy – częstochowianie: Antoni Skowroński, Józef Chrzanowski, Sebastian Rogacz, Ksawery Wołowski, Antoni Chlewski.
A. Wojciechowski
