Delegacja Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej uczestniczyła 26 września 2020 r., przy Pomniku Czynu Zbrojnego Polonii Amerykańskiej w Alei Wojska Polskiego, przy Placu Grunwaldzkim w Warszawie, w corocznej uroczystości upamiętniającej czyn zbrojny „Błękitnej Armii” gen. Józefa Hallera, a zwłaszcza ochotników walczących w tej formacji z Ameryki.
Delegację ZOR RP stanowili: st. chor. w st. spocz. Stefan Wyszyński - prezes Koła ZOR RP w Warszawie i członek ZG oraz członek Koła ZOR RP w Warszawie Stanisław Wykowski (jednocześnie członek Warszawskiego Stowarzyszenia Rodzina Policyjna 1939).
Uroczystość rozpoczęło wkroczenie na plac Kompanii i Orkiestry Reprezentacyjnej WP oraz pocztów sztandarowych organizacji społecznych. Odmówiono modlitwę, a potem odegrano Hymn Państwowy. Następnie nastąpiły przemówienia okolicznościowe i odczytywanie przesłanych listów.
Uroczystość uświetnił swoją osobą attaché ambasady USA w Warszawie. Po odczytaniu Apelu Pamięci i oddaniu salwy honorowej nastąpiło złożenie kwiatów pod pomnikiem.
Na koniec orkiestra odegrała ,,Rotę” i ,,Marsz Polonii”. Uroczystość zakończyła się wymarszem Kompanii i Orkiestry Reprezentacyjnej oraz sztandarów. Wystawę sprzętu z epoki, która towarzyszyła uroczystości obsługiwała Grupa Historyczno-Edukacyjna ,,Szare Szeregi”.
xxx
102 lata temu,4 czerwca 1917 roku we Francji, dekretem prezydenta Raymonda Poincare powołana została ochotnicza formacja wojskowa-Armia Polska. Polacy z całego świata przybywali do Francji, żeby zaciągnąć się w szeregi ,,Błękitnej Armii”, której nazwa pochodziła od koloru mundurów żołnierzy i pod polskim sztandarem walczyć o niepodległość ojczyzny. Dowodzone przez gen. Józefa Hallera oddziały liczyły 70 tys. żołnierzy, w tym ok.20 tys. ochotników Polonii Amerykańskiej. Najważniejsze działania bojowe hallerczycy przeprowadzili na ziemi ojczystej.
1 września 1919 roku ,,Błękitna Armia” została oficjalnie włączona w skład Wojska Polskiego, co w znaczącym stopniu wzmocniło jej szeregi. Hallerczycy dali swój znaczący wkład w zwycięską wojnę z bolszewikami w 1920 roku. Po zakończeniu działań wojennych 14500 weteranów z Ameryki powróciło za ocean. Założyli oni tam Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, które zainicjowało budowę Pomnika Czynu Zbrojnego Polonii Amerykańskiej. Monument autorstwa architekta Stanisława Baltazara Brukalskiego i rzeźbiarza niedawno zmarłego Andrzeja Pityńskiego został odsłonięty 14 sierpnia 1998 roku. Jest na nim napis-,,Na chwałę czynu zbrojnego Polonii Amerykańskiej w okresie I Wojny Światowej i Jej wkładu w dzieło odzyskania Niepodległości Polski po 123 latach niewoli Pomnik ten ofiarowuje narodowi polskiemu Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce i Polonia Amerykańska 14 sierpnia 1998 r. w Warszawie”.
Stefan Wyszyński
