W dniach 18 i 21 czerwca 2023 r. delegacja Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej wzięła udział w uroczystościach na terenie Muzeum – Miejsca Pamięci Palmiry, ku czci więźniów Pawiaka, rozstrzelanych przez Niemców w dniach 20–21 czerwca 1940 r.
18 czerwca 2023 r., w uroczystości zorganizowanej przez społeczność lokalną Gminy Czosnów złożono kwiaty przy pomniku Macieja Rataja – Marszałka Sejmu II RP.
Delegację ZOR RP stanowili: ppłk w st. spocz. Janusz Zajączkowski, płk w st. spocz. Henryk Łazarski, Wiesława Karczmarczyk, Janina Tarasiewicz.
W uroczystości 21 czerwca 2023 r., na Cmentarzu Mauzoleum w Palmirach, w asyście Wojska Polskiego, złożono kwiaty i zapalono znicze.
Uroczystość została zorganizowana przez: Polski Związek Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych, Muzeum Więzienia Pawiak Oddział Muzeum Niepodległości w Warszawie oraz Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry Oddział Muzeum Warszawy.
Delegację ZOR RP stanowili: ppłk Janusz Zajączkowski i Wiesława Karczmarczyk.
XXX
W dniach 20–21 czerwca 1940 r. w Palmirach Niemcy rozstrzelali 362 więźniów Pawiaka, w tym 82 kobiety. Była to największa egzekucja przeprowadzona w tej miejscowości. Zginęli wówczas wybitni działacze społeczni i polityczni, dziennikarze, lekarze, adwokaci, księża. Wśród nich: Maciej Rataj – Marszałek Sejmu RP, Jan Pohoski – Wiceprezydent Warszawy, Mieczysław Niedziałkowski – Poseł na Sejm RP, Halina Jaroszewicz – Poseł na Sejm RP i Senator RP, Janusz Kusociński – olimpijczyk.
W okresie: od grudnia 1939 r. do lipca 1941 r. w Palmirach Niemcy przeprowadzili 21 egzekucji, w których straconych zostało ponad 1700 osób. Poszukiwania masowych grobów w miejscach zapamiętanych i oznaczonych przez pracowników leśnych rozpoczęto tuż po zakończeniu wojny. Prace ekshumacyjne prowadzono pod kierunkiem ekipy Wydziału Grobownictwa Polskiego Czerwonego Krzyża w obecności przedstawicieli Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce oraz delegatów Międzynarodowego Czerwonego Krzyża od 25 listopada 1945 r. do lata 1946 r. W latach 1946–1947 PCK kontynuował prace ekshumacyjne w innych częściach Puszczy Kampinoskiej i większa liczba odnalezionych wówczas zwłok pochowana została również na cmentarzu w Palmirach.
(k)
Foto: Wiesława Karczmarczyk
